Nie doceniamy jelit. One nie tylko służą do wchłaniania składników odżywczych z pożywienia. W dużym stopniu to właśnie jelita odpowiadają za nasz układ odpornościowy. Hormony przez nie wytwarzane mają wpływ na naszą wagę i dobre samopoczucie. Po jakie suplementy na jelita sięgnąć, by funkcjonowały jak najlepiej? Jakie naturalne preparaty pomogą poprawić perystaltykę jelit?
Ojciec medycyny Hipokrates twierdził, że wszystkie choroby zaczynają się w jelitach. Współczesne badania jak najbardziej to potwierdzają i dowodzą, że jelita mają znacznie większą rolę do spełnienia, niż zazwyczaj myślimy. Nie dbamy o nie na co dzień i najczęściej przypominamy sobie o nich, gdy mamy problem z zaparciami. To duży błąd. Odpowiednia dieta wzmocni mikrobiom w jelitach (mikroflorę jelitową), czyli mikroorganizmy, które mają ogromne znaczenie dla prawidłowego funkcjonowania całego organizmu. Typowymi objawami, że nasz mikrobiom nie funkcjonuje prawidłowo są biegunki, zaparcia, wzdęcia oraz częste infekcje.
Mikrobiom w jelitach – co to jest i jak działa?
O mikrobiomie ostatnio słyszymy w reklamach kosmetyków – kremów czy balsamów, które mają chronić przyjazne bakterie, grzyby i archeony na naszej skórze. Mikrobiom w jelitach jest o wiele ważniejszy. Jego rola jest świetnie opisana w światowym bestsellerze „Jelita wiedzą lepiej”. Jej autor, Michael Mosley, wymienia trzy najważniejsze zadania, jakie spełniają biliony pożytecznych mikroorganizmów zamieszkujących w naszych jelitach:
• Wzmacniają odporność całego organizmu. Nie tylko chronią przed intruzami, które dostają się do organizmu z jedzeniem (np. chorobotwórczymi grzybami lub bakteriami). Odpowiednia mikroflora bakteryjna w jelitach chroni także przed przeziębieniami, pomaga uniknąć alergii oraz chorób autoimmunologicznych.
• Regulują naszą wagę – bo odpowiadają za to, ile energii organizm pozyska z tego, co zjemy.
• Przekształcają resztki jedzenia, których organizm nie trawi w pożyteczne substancje. Na przykład z błonnika pokarmowego tworzony jest kwas masłowy, który ma bardzo silne działanie przeciwzapalne, pomaga kontrolować wzrost komórek ścian jelit i chroni ten narząd przed nowotworami.
Jakie preparaty na jelita sprzyjają rozwojowi mikrobiomu?
Pewnie nie będzie dla nikogo zaskoczeniem, że zdrowe odżywianie, unikanie przetworzonej żywności, cukrów i białej mąki są korzystne dla rozwoju mikrobiomu. Z badań medycznych wynika, że bakteriom w jelitach najbardziej odpowiada dieta śródziemnomorska. Ale jest grupa produktów, która szczególnie sprzyja zdrowym jelitom. To kiszonki (np. kiszona kapusta i ogórki, zakwas z buraków czy kimchi – kiszona kapusta pekińska po koreańsku), produkty fermentacji mlecznej (np. kefiry, jogurty, maślanka) oraz ocet jabłkowy. Typowe suplementy na jelita to:
• Probiotyki – czyli preparaty zawierające żywe kultury bakterii, głównie szczepów Lactobacillus, Lactococus, Bifidobacterium i Streptococcus. Probiotyki zwykle zażywamy przy kuracji antybiotykowej, ale tego typu preparaty na jelita warto też przyjmować zapobiegawczo, bo są sprzymierzeńcem w walce z otyłością, nietolerancją glukozy oraz zespołem jelita wrażliwego.
• Prebiotyki – to te składniki pożywienia (głównie błonnik czy tzw. oporna skrobia) których organizm nie przyswaja w procesie trawienia w żołądku i jelicie cienkim. Trafiają one do jelita grubego i tam są wykorzystywane jako pokarm przez pożyteczne bakterie. Warto sięgać po synbiotyki, czyli preparaty, które zawierają i probiotyki, i prebiotyki.
• Preparaty i suplementy diety na zaparcia – jest ich cała gama: począwszy od herbatek, środków przeczyszczających aż po naturalne preparaty, w których wykorzystywane są właściwości określonych owoców, roślin i ziół.
Jak działają naturalne ale skuteczne suplementy na zaparcia
Sztandarową rośliną, która likwiduje zaparcia jest senes, ale budzi ona kontrowersje. Dlaczego? Herbatka czy napar z senesu szybko likwiduje problem lecz tylko doraźnie. Co więcej, jeszcze bardziej rozleniwia jelita. Zresztą nawet w opisach tego typu preparatów widnieją zalecenia, że są one do stosowania doraźnego. Lepiej więc sięgać po suplementy, które nie zwierają senesu i działają łagodnie. Z jednej strony likwidują zaparcie, ale z drugiej wspomagają perystaltykę jelit.
Idealne suplementy diety, które pomagają pobudzić leniwe jelita zawierają nie tylko określone rośliny czy owoce ale również substancje, które są naturalnymi prebiotykami (np. błonnik czy inulinę – polisacharyd obecny w korzeniach, kłączach i tkankach roślin). Czyli dostarczają substancji koniecznych do tego, by w jelitach mogły się rozwijać pożyteczne bakterie.
Od wieków w krajach śródziemnomorskich jako owoc na zaparcia stosuje się figi. W Polsce sięgamy po suszone śliwki. Niektóre preparaty, np. Gastrolax Owoce&Błonnik, zawierają oba te owoce . W tym preparacie jest także pulpa z owoców tamaryndowca (w Indiach owoc ten stosowany jest w medycynie ludowej jako panaceum na różne dolegliwości gastryczne, m.in. właśnie na zaparcia).
Suplementy na jelita, które zwierają błonnik, są polecane dla osób, które się odchudzają. Nie tylko dlatego, że błonnik zapełnia żołądek dając uczucie sytości (a jednocześnie, skoro nie jest tam trawiony, nie dostarcza kalorii). Błonnik jest pożywką dla dobrych bakterii, które decydują o tym, jaka ilość energii będzie uwolniona z jedzenia podczas trawienia w jelitach. Poza tym błonnik dobroczynnie wpływa na perystaltykę jelit i oczyszczanie przewodu pokarmowego ze złogów niestrawionego jedzenia.
