Po sok z brzozy warto sięgać przez cały rok. To skarbnica witamin oraz cennych dla organizmu związków – w pełni naturalny „suplement” diety. Woda z brzozy wzmacnia odporność i ma właściwości detoksykacyjne. Jak pozyskiwać, pić i przechowywać sok z brzozy?
Oskoła lub bzowina – to staropolskie nazwy soku brzozowego. Od wieków był on stosowany przez ludy słowiańskie jako napój chłodzący i jednocześnie wzmacniający organizm. Sok z brzozy pozyskuje się wczesną wiosną – więc jest to idealny sposób, by osłabionemu po zimie organizmowi dostarczyć cenne związki i minerały. Dla naszych przodków na przednówku był wprost bezcenny. W dzisiejszych czasach, gdy pory roku nie wpływają na ilość i rodzaj jedzenia, traktowany jest po prostu jak bardzo dobry, naturalny sposób na oczyszczenie i wzmocnienie organizmu.
W sklepach (nie tylko ze zdrową żywnością ale także w supermarketach) sok z brzozy dostępny jest przez cały rok. Jeśli masz działkę, na której rosną brzozy albo mieszkasz na wsi, możesz sama pozyskać sok brzozowy – jak to zrobić wyjaśniamy w ramce pod artykułem. Gdy zamierzasz kupić gotowy produkt, sprawdź jaki ma skład – a zwłaszcza, czy nie jest dosładzany.
Sok z brzozy – na co pomaga i jakie ma właściwości?
Oskoła nie ma wyraźnego smaku. Można powiedzieć, że jest to jakby lekko osłodzona woda z brzozy. Nazywana jest naturalnym eliksirem zdrowia, bo zawiera wiele cennych dla organizmów związków, m.in.: witaminę C oraz witaminy z grupy B, garbniki, aminokwasy, naturalne przeciwutleniacze (flawonoidy) a także makro i mikroelementy – żelazo, miedź, fosfor, wapń i potas.
Bzowina nie tylko wzmacnia odporność, zapobiega infekcjom i oczyszcza organizm z toksyn. Pomaga także m.in. w leczeniu chorób nerek (zapobiega kamicy nerkowej), anemii, wrzodów żołądka czy rwy kulszowej (dzięki glikozydom, które mają działają przeciwzapalnie i uśmierzają ból). Oskoła korzystnie wpływa na układ krążenia, pomaga obniżyć poziom złego cholesterolu i zapobiega zawałom serca.
Poprzez powolne odparowywanie produkowany jest wyciąg z soku brzozy, który zawiera więcej cennych minerałów i związków w mniejszej objętości (jest bardziej skondensowany). Na bazie takiego wyciągu powstają płynne suplementy diety, często wzbogacane dodatkowymi składnikami, by wzmocnić efekt detoksykacji. Na przykład Aquadren Detox oprócz limfy brzozy zawiera ekstrakty roślin leczniczych, które pomagają w lepszym drenażu płynów ustrojowych oraz usprawniają pracę jelit, m.in.: nawłoć (Solidago L.), niedośpiałek (Hieracium pilosella L.), korzeń skrzypu (Equisetum arvense L.) oraz miąższ tamaryndowca (Tamarindus indica L.). Taki dodatkowy zestaw naturalnych ekstraktów roślinnych ułatwia i przyspiesza wydalenie toksyn z organizmu.
Sok z brzozy – kiedy i jak pić?
Najczęściej po wodę z brzozy sięgamy wiosną. Z trzech powodów:
• wtedy nasz układ odpornościowy jest najbardziej osłabiony,
• tej porze roku pozyskuje się ten cenny płyn,
• zazwyczaj właśnie wiosną stosujemy diety oraz inne sposoby na oczyszczenie organizmu z toksyn.
Warto wyjść poza ten schemat. To prawda, że najzdrowszy jest świeży sok brzozowy, ale przy pasteryzacji traci on minimalną ilość cennych składników – a dzięki temu procesowi jest dostępny przez cały rok.
Jak pić sok z brzozy? Ma on właściwości lecznicze, ale nie jest lekarstwem, więc naprawdę trudno go przedawkować. Sok brzozowy traktujmy po prostu jak napój, pijąc 1-4 szklanki dziennie. Najlepiej smakuje schłodzony. Zresztą wiąże się to ze sposobem przechowywania. O ile w zamkniętej fabrycznie butelce może po prostu stać w szafce, to po otwarciu trzeba go trzymać w lodówce. Na bazie soku brzozowego warto przygotować orzeźwiające lemoniady albo wody smakowe – dodając np. sok z cytryny albo limonki, plasterki świeżego ogórka i listki mięty. Oskołę można dosładzać miodem.
Jeśli sami pozyskujemy sok brzozowy, jego przechowywanie jest trudniejsze. Nie jest pasteryzowany, więc od razu powinien trafić do lodówki. Można go przechowywać przez 4-5 dni. Bzowina znakomicie znosi zamrażanie -wówczas można sięgnąć po nią niezależnie od pory roku.
Czy sok z brzozy ma jakieś przeciwwskazania?
Polecany jest zwłaszcza dla dzieci i osób starszych, więc jest naprawdę niewiele przypadków, gdy może być on niewskazany. Warto skonsultować się z lekarzem odnośnie picia oskoły, gdy ktoś ma alergie na pyłki brzozy, cierpi na niewydolność układu moczowego albo ma obrzęki wynikające z chorób serca lub nerek. W przypadku tych dwóch ostatnich chorób sok z brzozy może być wręcz lekarstwem, ale o tym powinien zadecydować lekarz, zwłaszcza jeśli stosowane jest tradycyjne leczenie farmakologiczne.
Sok z brzozy – jak go samemu pozyskać?
Oskołę pozyskujemy wczesną wiosną – na przełomie marca i kwietnia, wówczas gdy soki już zaczynają krążyć w drzewach, ale nie wypuściły one jeszcze pierwszych pędów.
• Wybierzemy drzewo, które ma przynajmniej 15-20 cm średnicy. Sok można pozyskiwać zarówno z najpopularniejszej w Polsce brzozy brodawkowatej (Betula pendula), jak i brzozy omszonej (Betula pubescens).
• Na wysokości 0,5-1,5 m nawiercamy ręczną wiertarką otwór o głębokości 2-3 cm i średnicy ok. 1-2 cm. Wkładamy do niego plastikową rurkę, której koniec umieszczamy w baniaku lub butelce (można je przywiązać sznurkiem do drzewa labo ustawić na ziemi – jeśli rurka jest długa).
• Najlepiej zostawić naczynie na noc. W ciągu doby można uzyskać 2-5 litrów soku.
• Takie działanie nie osłabia drzewa, zwłaszcza jeśli później wywiercony otwór posmarujemy pastą ogrodniczą, która ma działanie antygrzybiczne oraz antybakteryjne i zatkamy kołkiem albo kawałkiem drewna.
• Z plastikowych butelek trzeba sok przelać do szklanych lub emaliowanych naczyń.